Rond 1130 schonk Giselbertus van Castelre een deel van zijn land in Tongerlo aan de Norbertijnen van de Sint-Michielsabdij van Antwerpen met de bedoeling er een abdij op te richten. Tot op heden leven, bidden en werken hier de volgelingen van Sint-Norbertus.
Je bereikt de abdij langs een lindendreef die in 1676 aangeplant werd. De bomen hebben een stamomtrek van 4,5 meter en zijn 25 meter hoog. Op weg naar de ingangspoort zie je hoe de abdij ommuurd is. In het poortgebouw zijn Romaanse invloeden uit de 14de eeuw terug te vinden. De gotische bovenbouw dateert uit de 16de eeuw. Boven de poort staan beelden van de Heilige Barbara, de Heilige Catharina en Onze-Lieve-Vrouw, de patrones van de abdij. Links onder het poortgebouw staat de vroegere portierswoning waar nog steeds het oude armenvenster te zien is. Vroeger kwamen de armen er bedelen voor brood, bonen of erwten, een haring en een geldstuk.
Bij het betreden van het binnenplein zie je rechts het abtshuis of de prelatuur. Het werd in 1726 opgetrokken in classicistische stijlbarok. Aansluitend bij het abtshuis staat het bisschopshuis. Dit gebouw werd rond 1547 in Brabantse renaissancestijl voltooid. Achter dit abdijdeel bevindt zich het voormalige abtskwartier met een sierlijk Spaans-Vlaams torentje, gebouwd in 1479.
Blikvanger op het binnenplein is de Onze-Lieve-Vrouwkerk, gebouwd vanaf 1852 in neogotische stijl naar een ontwerp van P.P. Stoop. Vermeldenswaard zijn het koorgestoelte, het orgel, twee schilderijen van J.E. Quellin: Bruiloft van Kana en Jezus bij Simon de Farizeeër, een renaissance reliekschrijn in ebbenhout van de Heilige Siardus, het kruis boven het altaar van Egino Weinert en Het Kind Jezus van Praag.
De warme trots die in de abdij leeft voor hun unieke versie van Leonardo da Vinci's Laatste Avondmaal is meer dan terecht. Al sinds abt Streyters het doek in 1545 kocht, leven de vermoedens dat het goddelijke genie hoogstpersoonlijk meewerkte aan dit indrukwekkende meesterwerk.
Hoogtechnologische onderzoeken van internationale kunstwetenschappers bewijzen dat apostel Johannes opvallende gelijkenissen vertoont met de Mona Lisa. Internationale kunstwetenschappers zijn het er verder over eens dat Giampietrino, Andrea Solario en Marco d’Oggiono, de belangrijkste medewerkers van Leonardo's studio, de overige apostelen schilderden.
Eind december 2021 begon restauratrice Katrien Van Den Bosch van Artecura in het da Vincimuseum, samen met haar collega's Veerle Stinckens en Karen Gärtner, aan de fixatie van de verflaag. Na deze eerste fase verhuisde het doek in oktober 2023 naar de abdijkerk. Daar volgt een grondige restauratie van Leonardo da Vinci's meesterwerk, die vermoedelijk eind 2024 klaar zal zijn.
Centraal op het plein staat de tiendschuur. Ze werd gebouwd in 1618 en gerestaureerd in 1980. Tijdens de Boerenkrijg deed ze dienst als geheime vergaderplaats van de Brigands. Tegen de oostelijke muur staat een kopie van een beeld uit 1422 van Onze-Lieve-Vrouw. In de schuur is een tentoonstelling over de abdijgeschiedenis en het abdijleven. Achter de Boerenkrijgschuur staat de oude hoeve die in 1640 gebouwd werd. Aan de overkant van het plein staan de smidse, de schrijnwerkerij, de stallingen, de oude bakkerij en het karrenhuis.
In het omgebouwde karrenhuis bevindt zich boekhandel De Oude Linden met een ruim aanbod van boeken, wenskaarten, religiosa en ambachtelijke abdijproducten.
Het binnenplein van de abdij is alle dagen vrij toegankelijk.
Groepen kunnen de abdij, na reservatie, dagelijks bezoeken met gids.